STRESLİ KENT YAŞAMI KALP İÇİN TEHLİKE!

*STRESLİ KENT YAŞAMI KALP İÇİN TEHLİKE!*
Kalp sağlığının daha iyi anlaşılması, tanı yöntemlerindeki gelişmeler ve
tedavi edici modellerdeki ilerlemelere rağmen dünyada ve Türkiye'de ölüm
nedenlerinin başında hala kalp ve damar hastalıkları gelmektedir. Kentsel
yaşam koşulları kalp hastalıklarını tetikleyen en büyük tehlikelerin
başında geliyor. Dünya Kalp Sağlığı Haftası’nda, kalp sağlığı hakkında
merak edilen soruları Okan Üniversitesi Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi
Uzmanı Doç. Dr. Aşkın Ali Korkmaz cevapladı.
*1) Kalp ve damar hastalığı sebebiyle Türkiye’de yıllık ölüm oranı 200 bin
olarak telaffuz ediliyor bu rakam neden bu kadar yüksek?*
Günümüzde kalp-damar hastalıkları orta ve ileri yaş grubunda en önemli ölüm
nedeni olup küresel ölümlerin yaklaşık %30’unu teşkil etmektedir. Kalp ve
damar hastalıklarına bağlı ölümlerin artarak, 2030 yılında 22,2 milyona
ulaşacağı tahmin edilmektedir. Tüm dünyada bulaşıcı olmayan hastalıklara
bağlı ölümlerin yaklaşık yarısı kalp ve damar hastalıkları nedeniyledir. Bu
ölümlerin büyük çoğunluğu kalp krizi ve inmeye bağlıdır. Ülkemizde, her yıl
yaklaşık olarak 250-300 bin yeni koroner arter hastasının olduğu tahmin
edilmektedir.
Hızlı, kentsel yaşam koşulları ile bunun getirdiği stres ve kötü beslenme
alışkanlığı, obezite ve şeker hastalığının ayrıca sigara kullanımının
yaygınlaşması, kalp ve damar sağlığı açısından büyük risk oluşturuyor.
Bunların sonucu olarak da kalp-damar hastalıklarından ölüm sıklığı gün
geçtikçe artıyor.
*2) Kalp ameliyatı oranlarında da Türkiye başı çekiyor ameliyat oranı neden
bu kadar yüksek? *
Bu ameliyatların başarı oranları dünyanın en önde gelen merkezleriyle çok
yakındır. Türkiye genelinde şu an 300 civarında kalp-damar cerrahisi
merkezi var, bu merkezlerde gerçekten üstün standartlarda hizmet veriliyor.
İngiltere’de 1-1,5 milyon nüfusa 1 merkez düşerken, ülkemizde 250-300 bin
kişiye 1 merkez düşmektedir. 80 milyonluk bir nüfusta her yıl 80 bin kalp
ameliyatı yapılması, her yıl 200-300 bin yeni koroner hastasının eklenmesi
nedeniyle yüksek bir rakam değildir. Bu rakamları aşağıya çekmenin yolu
daha önce bahsettiğimiz risk faktörlerinin ortadan kaldırılabilmesi için
eğitici ve koruyucu hekimlik önlemlerinin artırılmasıdır.
*3) Gençlerde kalp krizi riski yaş ve cinsiyete göre nedir?*
Ailevi olarak kalp kası hastalığı, ritm bozukluğu ya da kan yağları
kalıtsal olarak aşırı yüksek olan bireylerde ayrıca bazı kalp kapak
rahatsızlıkları, koroner damarların doğumsal çıkış anormalliklerinde çok
erken yaşlarda kalp krizi geçirilebilir. Genç yaşlarda özellikle 35 yaş ve
altında geçirilen kalp krizi, kolesterol dediğimiz yan damarların oluşumu
yetersiz olduğundan daha öldürücüdür.
*4) Yeni tedavi yöntemleri veya ameliyat yöntemleri hakkında bilgi verir
misiniz?*
Koroner bypass ameliyatları teknolojik gelişmelere bağlı olarak artık
mükemmel sonuçlarla yapılabiliyor. Özellikle minimal invaziv dediğimiz
küçük yaradan yapılabilen ameliyatlarla hastalar çok daha çabuk
iyileşebilmektedir.
Özel ekartör ve kalbi sabitleyen cihazlardaki gelişmelerle kalp
durdurulmadan çalışan kalpte hatta robotik teknolojiye ihtiyaç duymadan çok
küçük yaralardan baypas ameliyatları yapabiliyoruz. Daha önce sadece tek
göğüs atardamarı ile baypas yapılırken deneyimin artmasına paralel her iki
göğüs atardamarı ile tüm damarlara baypas yapılabiliyor, çünkü bu atardamar
ile yapılan bypass’ların sonuçları diğer tüm yöntemlerden daha başarılı.
Ayrıca hem anjiyografi hem bypass ameliyatı yapılabilen hibrid ameliyat
odalarında stent ve bypass ameliyatları kombine edilerek çok başarılı
sonuçlar elde edilebiliyor. Kalbinizi koruyun, içinde sevdikleriniz var.
Dünya kalp sağlığı haftanız kutlu olsun.
*SAĞLIKLI BİR KALP İÇİN 8 ALTIN TAVSİYE*
Uzun ve sağlıklı bir yaşam için kalp sağlığının korunması büyük önem
taşıyor. Yaşam tarzınızda yapacağınız küçük değişikliklerle hem kalp hem de
genel sağlığınızı korumanız mümkün. Okan Üniversitesi Hastanesi Kalp ve
Damar Cerrahisi uzmanı Doç. Dr. Aşkın Ali Korkmaz, dünya kalp sağlığı
gününde, kalp sağlığını korumak için önerileriler bulundu;
*1.Beslenmeye Dikkat Edin*
Doğru beslenmek, diyet yapmak anlamına gelmiyor çünkü diyet demek, yeme
alışkanlıklarında geçici değişiklikler yapmak demektir. Doymuş yağdan
fakir; lif, antioksidan, tekli doymamış yağ ve balıktan zengin bir diyet,
kalp damar hastalıkları üzerine olumlu etki yapıyor. Omega 3 yağ asitleri
içeren besinler de kanda pıhtı oluşumunu azaltıp damar sertleşmesini
engelliyor. Ayrıca, balık tüketimi ile kalp damar hastalıkları sonucu
gelişen ölüm oranında azalma görüldüğü belirtiliyor. Trans yağlardan uzak
durulmalı, mümkünse işlenmiş gıdalardan hiç tüketilmemeli. Günlük tuz
miktarı 5 gramın altında tutulmalıdır.
*2.Fazla Kilolarınızdan Kurtulun*
Yüksek tansiyona yol açan nedenlerin başında fazla kilolar gelmektedir.
Fazla kilolu olmak aynı zamanda koroner kalp hastalığı, kalp yetersizliği
ve inme için de risk oluşturmaktadır. Burada en önemli ölçü bel
çevrenizdir, erkeklerde 94 cm. ve altı kadınlarda 80 cm. ve altı ideal bel
ölçüsüdür. İdeal kilonuzu mutlaka korumalı, fazla kilo almamalısınız,
gerekirse bunun için egzersiz yapmalısınız.
*3.Egzersiz Yapın*
Günümüzde teknolojinin sunduğu otomobil, yürüyen merdiven ve asansör gibi
imkânlar nedeniyle gün geçtikçe daha az hareket etmeye başladık. Oysa
fiziksel aktivite azlığı ve fizik kondisyon yetersizliği kalp damar
hastalıklarının oluşumunda önemli bir risk faktörüdür. Asansör yerine
merdiven kullanılmalı, yakın yerlere araba ile gitmek yerine yürüyüş tercih
edilmelidir. Kalp sağlığınız için haftanın 3 günü en az 30 dakika egzersiz
yapmaya özen gösterin. Unutulmamalıdır ki, fiziksel egzersizin yararlı
olanı düzenli şekilde yapılanıdır.
*4.Stresten Uzak Durun*
Stres, öfke ve depresyon kalp damar hastalıklarının oluşma riskini
artırıyor. Bu durumda stres altındaysanız, öncelikle sizi sıkıntıya sokan
nedenleri irdeleyin. Bu sorunları ortadan kaldırmakta güçlük çekiyorsanız,
bir uzman yardımı alabilirsiniz. Bazı rahatlama teknikleri ve psikoterapi
huzursuzluğu ve stresi azaltarak kalp sağlığını korumada yardımcı
olmaktadır. İç huzur ve aile ortamındaki mutluluk kalp sağlığının
korunmasına çok etkilidir.
*5.Sigarayı Bırakın*
Günümüzde sigara önlenebilir ölüm sebepleri içinde ilk sırayı almaktadır.
Sigara kullanımı, kalp damarlarının tıkanmasına dolayısıyla kalp krizine
sebep olmaktadır. Kalp krizi geçiren kişilerin sigara içmeleri de tekrar
kriz geçirme riskini artıyor. Koroner bypass sonrası sigaraya devam
edilmesi de ölüm oranını yükseltiyor. Pasif olarak sigara dumanına maruz
kalmak da riski artırıyor. Bu nedenle kalp sağlığınız için sigarayı
kesinlikle bırakılmalıdır. Sigara bırakıldığında vücut kendini hızla
yenilemeye başlayacaktır.
*6.Kan Şekerinizi Kontrol Altına Alın*
İyi kontrol altında alınmayan kan şekeri hastalığı kalp damar sağlığı için
risk faktör olarak sayılabilir. Amerikan Diyabet Derneği kalp sağlığı için
açlık kan şekerinin 120 mg/dl ve glukoz hemoglobinin yüzde 7'nin altında
olması gerektiğine dikkat çekiyor. Kan şekerinizi kontrol altına almak için
sağlıklı beslenmeye özen gösterin, ideal kilonuza ulaşın, ve haftada en az
2 gün 30’ar dakika düzenli egzersiz yapın.
*7.Tansiyonunuzu Kontrol Altına Alın*
Kalp damar hastalıklarının diğer risk faktörlerinden biri de hipertansiyon.
Tansiyon kontrollerinizi düzenli olarak yapmayı unutmamalısınız.
Hipertansiyon sorununuz varsa ve genç, orta yaşlı veya şeker hasta iseniz
hedef kan basıncınızın 130/85 mmHg’nin altında, ileri yasta iseniz 140/90
mmHg altında olmasına dikkat edin. Bunun için ideal kilonuza ulaşın, tuz
alımını 5 gram ile sınırlandırın, fiziksel aktivitenizi artırın ve sigara
içmeyin
*8.Kalp Kontrollerini Yaptırmayı İhmal Etmeyin*
Kalp damar hastalıkların bazıları hiçbir belirti vermeden sinsi sinsi
ilerliyor. Bu nedenle hastalıkların başarıyla tedavi edilmesinde erken
teşhis büyük rol oynuyor. Düzenli yapılan testler de hastalıkların ciddi
boyutlara varmadan tespit edilmesini sağlıyor.